به نقل از «دانا»

قالیباف: اگر بانکی تخلف کرده برخورد کنید، از جمله بانک برادر جهانگیری/رئیسی:روحانی ۴ سال کشور را معطل کرده هرچه سوال هم می‌پرسیم می‌گوید دولت قبل

تاریخ انتشار: ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۲۶۷۰۹۵

پوشش زنده متن و حاشیه‌های سومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری را در این خبر بخوانید.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ سومین و آخرین مناظره انتخابات ریاست جمهوری امروز با حضور 6 کاندیدا برگزار شد. این مناظره با موضوع اقتصادی راس ساعت 16:30 آغاز شد.

مهمترین مشکل نظام بانکی از نظر شما چیست و چه برنامه‌ای برای تسهیل ارائه وام‌های هدفمند به تولید، خدمات مسکن، ازدواج جوانان و سایر موارد ضروری دارید؟

- حسن روحانی:

یکی از ارکان بزرگ برای اقتصاد امروز و فردای ما بانک‌ها هستند ما اساسا در بودجه عمرانی تصمیم ما بر این است که بودجه عمرانی را با همکاری بانک‌ها و تقویت بانک ها بتوانیم افزایش بدهیم و با همکاری هم بتوانیم طرح‌های عمرانی انجام بدهیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بانک‌ها نیاز به اصلاح دارند همانطور که اشاره شد برخی از موسسات اعتباری غیرمجاز در دولت قبل ایجاد شد که برخی از وقت ما را در این دولت یازدهم گرفت که چطور اینها را اصلاح و پول مردم را به آنها برگردانیم چه اقداماتی انجام دهیم. کار زیادی که برای همین بانکی که مربوط به دستگاه آقای رئیسی بود میزان انجام دهیم. ما سرمایه بانک‌های دولت یرا دو برابر کردیم برای اینکه بتوانند در قبال مسائل اقتصادی تلاش کنند. بانک‌ها را ما برای تولید نیاز داریم.

اعتباراتی که به تولیدات داریم باعث فعال شدن آنها شد. از طریق بانک ها است که سرمایه خارجی را جذب می‌کنیم اگر بخواهیم در کشور وضع زندگی مردم و معیشت آنها درست شود فقر ریشه کن شود و اقتصاد ما به عنوان یک قدرت بزرگ ملی ظهور پیدا کند یکی از راه‌های آن تقویت بانک ها و یکی از راه‌ها گرفتن اعتبارات از بانک‌ها مختلف است.

همین امروز من خوشحالم که با یکی از بانک‌های خارجی برای 10 میلیارد دلار به توافق رسیدیم برای سرمایه‌گذاری در ایران. باید از سرمایه داخلی و خارجی برای پیشرفت کشور استفاده کنیم. برای تحول زندگی مردم نیازمند است که صادرات را افزایش بدهیم.

دوستان ما می‌گویند ما پول می‌دهیم برای یارانه نمی‌گویند این پول را از کجا می آوریم از بانک مرکزی می‌آوریم؟ به معنی این است که از جیب مردم می‌آوریم یعنی تورم 70 درصد از کجا می آوریم چرا منابع آن را نمی‌گویند؟ الان 70 میلیارد کل یارانه ما است که طبق برنامه مجلس دارد تقسیم می‌شود الان مردم ما آیا یارانه نقدی را بیشتر دوست دارند یا طرح تحول سلامت را؟ ما در طرح سلامت یارانه درمانی داریم پرداخت می‌کنیم الان برای شغل روستایی برنامه ما در دولت بعد این است که هر روستایی که سرمایه‌ای بیاورد برای اشتغالش ما بتوانیم دو برابر آن به او تسهیلات بدهیم تا شغل روستایی راه بیفتد.

** جهانگیری در نقد سخنان روحانی:

نظام بانکی در واقع نقش اصلی در اقتصاد ایران دارد به عبارتی می‌شود گفت که اقتصاد ایران بانک محور است. متاسفانه در دوره گذشته به دلیل اینکه بانک در واقع مثل خزانه دولت با آن برخورد شد منابع بانکی به شدت حبس شد و گرفتار شد.

یکی از آن جاها معوقات بانکی است. یک مجموعه افراد تسهیلات را گرفتند و برنگرداندند. بخشی از آنها سودجویانی بودند ما یک کمیته تشکیل دادیم دولت قوه قضائیه و بانک مرکزی مورد به مورد باید بررسی کند. طرح تحول نظام بانکی تهیه شده جزو مهمترین طرح‌های ماست. ما با این طرح نظام بانکی را به مهمترین تبدیل کننده سرمایه به تولید تبدیل می‌کنیم. نظام بانکی موفق شد در راه‌اندازی تولید سهم بسیار زیادی داشته باشد.

در وام ازدواج برای اولین بار از 3 میلیون به 10 میلیون افزایش دهیم. خوشبختانه 9 هزار میلیارد تومان وام ازدواج پرداخت شد. ما اگر بتوانیم موانع نظام بانکی را برطرف کنیم یکی از مهمترین پشتوانه‌های تولید خواهد شد.

** رئیسی در نقد سخنان روحانی:

من در مصاحبه قبل اعلام کردم یک بار برای همیشه یک مناظره‌ای را تلویزیون بگذارد بین روحانی و دولت قبل. هر چه سوال می گویند دولت قبل. آقایان جهانگیری و روحانی مرتب می‌گویند دولت قبل. آقای روحانی اشاره می‌کنند ما برای کشاورزی این کار را برای دولت بعد خواهیم کرد آقای روحانی چرا در دولت خودتان این کار را نکردید؟ شما گفتید که 100 روزه من گزارشی می‌دهیم برای این اقدامات. من تمام عرضم این است که شما 4 سال کشور را معطل کردید الان می‌گوید کشاورزی انشاءالله دولت قبل.

شما یکی از گلابی‌هایی که از برجام باید می‌چیدی که از برجام باید می چیدید سرمایه خارجی بود‌، سال 95 کل سرمایه خارجی که جذب شده 500 میلیون دلار بوده است این وضعی که شما در خصوص جذب سرمایه‌گذاری بار آوردید. من فکر می‌کنم اگر شما دقیق حساب کنید می‌گویید صادرات آماری که ما داریم صادرات غیر نفتی 10 درصد کاهش یافته است. شما می‌گویید صادرات غیر نفتی افزایش یافته است شما میعانات را از آن کم کنید میعانات باید در حوزه نفتی باشد.

** هاشمی طبا در نقد سخنان روحانی:

مشکلات بانکی بدون تردید از دولت قبل و شاید دولت‌های قبلی به ارث رسیده است. اینگه نگوییم دولت قبلی چه کرده این مراجعه به تاریخ را خدشه ساز می‌کند. آنچه که در گذشته بوده تاثیر مستقیم دارید. نظام بانکی ما هم یک اصلاحاتی کرده است ولی اصولا نظام بانکداری که به اصطلاح اسلامی است این نظام بانکداری یک نظام بانکداری اروپایی است چون بانک اصلا یک بحث اروپایی است جدید است.

ما آمدیم عقود اسلامی را بر آن سوار کردیم به عنوان یک پوشش نه کسی که مراجعه می‌کنند نه مدیران بانک نمی‌دانند چه چیزی را امضا می‌کنند؛ من سه سال در بانک صنعت و معدن بودم آنها نمی‌دانند چه چیزی را امضا می‌کنند. به نظرم اگر قرار است بانک در کشور ما به تولید ما به تجارت ما به صادرات ما کمک کند باید خیلی شفاف باشد. باید درست موضوع قرض دادن، وام دادن را مطرح کند وگرنه همانطوری که الان بانک‌های ما به موسسات سرمایه‌گذاری و موسسات بنگاه‌داری تبدیل شده و ناچار هم هستند که این ادامه می‌یابد لذا حتما باید در نظام بانکداری تجدید نظر صورت گیرد.

** قالیباف در نقد سخنان روحانی:

بانک‌ها نقش جدی در بحث تولید و کار و اشتغال دارند. ما معتقدیم که دولت در اداره و نظارت بر بانک‌ها ناکارآمد بوده است. شما ببینید بیش از 500 هزار میلیارد تومان وام داده شده است این وام‌ها به چه کسانی داده شده است؟ عمدتا اینها وام‌هایی است که شاید بتوان به چند هزار نفر الان مردم ما می‌دانند آنها برای یک وام جزئی حتی برای یک وثیقه 10 یا 5 میلیون تومان حالا آقای جهانگیری می‌فرمایند که ما وام ازدواج 10 میلیونی دادیم شما مخالفت کردید در مجلس؛ مجلس این وام را به آنها داد.

وام‌ها را به افراد خاص دادید لیستش را دارید شما، دولت در این بخش ضعیف عمل کرد. امنیت سپرده‌گذاری را رعایت نکردید امروز امنیت سرمایه‌ را نمی‌توانید تامین کنید. آقای روحانی واقعا وقتی می‌گویید دولت قبل از نظر مردم دولت قبل شما هستید 4 سال بودید و امروز باید بگویید چه کردید بعد از 4 سال مجددا دارید وعده می‌دهید هیچ اصلاحی شفافیتی صورت نگرفت.

جریان نقدینگی را به 3 برابر افزایش دادید. نتیجه بیکاری چه شد؟ از 10 درصد به 12 درصد بیکاری رسیده است. خانه‌ای هست که بیکار نداشته باشد. درختی که در 4 سال میوه ندهد بعد هم ثمر نخواهد داد.

** میرسلیم در نقد سخنان روحانی:

اقای روحانی هم اشاره کردند که نظام بانکی از نقاط ضعف دولت است. اختلاس‌هایی که صورت می‌گیرد و بانک‌ها را گرفتار کرده است و کسانی که بدهکاران بانکی است چگونه برخورد می‌کنید؟ برخی از دولتمردان شما شریک این موضوع هستند. بانکداری شما الان بانکداری رباخواری است.

مراجع هم می‌گویند شما گوش نمی‌دهید روز به روز بدتر شده است. باید جدی باشید در این موضوع. چگونه می‌توانید با این غارتگران که منابع بانکی را برده‌اند برخورد کنید؟ بانک صاردات ملت و تجارت گرفتار هستند. اگر مردم متوجه شوند سلب اعتماد خواهد شد. برای بانکداری باید جدی تر برخورد کرد. به کشاورز روستایی می‌گویید بروید از شهر یک وثیقه بیاورد، این درست است؟ این شیوه‌ها ما را به جایی نخواهد رساند؟ شما در موضوع کارمزد بانکی روی همان موضع قدیمی هستید. خودتان ذی‌نفع هستید.

** روحانی در سخنان پایانی:

آقای رئیسی تا حالا چند بار گفته‌اند خوب است بین دولت فعلی و دولت گذشته مناظره بشود. با خود آقای رئیسی مناظره کنیم چون همه آن افراد دولت قبل الان در ستاد ایشان هستند همان‌ها برای ایشان برنامه می‌نویسند نسبت به همه مسائل موضوعی کشور، گذشته و امروز یک ماظره می‌گذاریم با خبرنگاران تا روشن شود.

شما مگر در قوه قضائیه نبودید در همان دولت قبل؟ چرا رسیدگی نکردید چطور 3.6 میلیارد دلار پول مردم را آمریکاییها ضبط کردند در حالیکه ما در سال 87 ما 10 ماه فرصت داشتیم این پول‌ها را برگردانیم. قوه قضائیه شما که در دستگاه بازرسی بودید چکار کردید؟ در آن دوره که نفت به آدم فاسدی دادند چکار کردید شما؟ در بسیاری از مفاسد و تامین اجتماعی شما چه کار کردید؟ با سود 3.8 پول مردم معلوم نیست کجاست؟ کی امضا کرد؟ آقای رئیسی آنها را می‌شناسند در قوه قضائیه بوده است. در دادستانی بوده است؟ در دولت قبل سازمان بازرسی مگه نبوده است؟

الان اگر کوچکترین تخلفی صورت بگیرد سخنگوی قوه قضائیه سریعا می آید می‌گوید عیب ندارد کار خوبی می‌کند اعلام می‌کند؟ اینکه دارو نبود مردم صف بسته بودند، اینکه در بیمارستان‌ها سوزن جراحی نبود شما مگر مسئول نبودید چرا اعلام نکردید الان اعلام می‌کنید می‌گویید به آینده حواله می‌دهیم. ما که در گندم خود کفا شدیم به آینده حواله می‌دهیم، وضع کشاورزی ما امسال کشاورزان ما 17 برابر پول آن نسبت به سال 91 دریافت کردند به آینده حواله می‌دهیم؟ باید مسائل را حل و فصل کنیم.

نسبت به بانک‌ها 15.1 درصد معوقات بوده است اول این دولت است الان 10 درصد است. بانک‌ها توانسته‌ایم در مسیر درست قرار بدهیم نظارتی که امروز بر بانک‌ها می‌شود اصلا با دولت قبل قابل مقایسه است. خود قالیباف می‌داند نظارت بانک مرکزی ما بهتر از سالهای قبل شده است البته دستور رهبری بوده شورای عالی امنیت ملی بوده همه با هم بوده ایم. ما 9 هزار میلیارد تومان وام ازدواج دادیم به جوان‌ها 17 هزار میلیارد تومان به بنگاههای کوچک و متوسط داده شده است 3 درصد تسهیلات بیشتر داده شد.

نباید غیراخلاقی حرف بزنیم. آقای قالیباف چرا کلام غیراخلاقی به کار می‌برید؟ شما که نیاز ندارید در طول این 4 سال با همه امکاناتتان علیه این دولت کار کردید هر روز تخریب کردید شما و دوستانتان ساختمانهای مجلل گرفتید فیلم گرفتید علیه دولت در روزنامه‌های خودتان تمام تیترها علیه دولت بوده است الان دیگر نیازی به تخریب دولت نیست شما تخریب به اندازه کافی کردید؛ مردم در روز جمعه 29 اردیبهشت تصمیم خودشان را اعلام خواهند کرد.

مجری: برنامه شما برای توسعه صادرات، جلوگیری از خام فروشی و کاهش وابستگی کشور به بودجه نفتی چیست؟

- سید مصطفی میرسلیم:

برنامه بسیار مهمی که در چارچوب اقتصاد مقاومتی تدوین شده است این است که ما به نفت به عنوان یک ماده خامی که می‌تواند تولیدکننده مواد میانی و محصولات نهایی با ارزش باشد توجه کنیم. بنابراین خام فروشی نفت تحت الشعاع استفاده از نفت قرار می‌گیرد برای تامین کالاهای اساسی. با توجه به ارزش افزوده‌ای که کالاهای میانی دارند نسبت به خام فورشی که گاهی به 10 برابر می‌شود استفاده درست از نفت ما را وادار نمی‌کند که مخازن نفتی خود را به صورت غیر صیانتی استخراج کنیم و این خود موجب افزایش طول عمر از منابع نفتی می‌شود. خام فروشی باعث وابستگی بیشتر به خارج می‌شود.

ناچار می‌شویم از کالاهایی استفاده کنیم به عنوان واردات که موجب کاهش امکان تولید در داخل کشور می‌شوند و باعث فشار آوردن به جوانان در زمینه اشتغال میشود. توسعه صادرات نیازمند مقررات ویژه است به لحاظ مقررات گمرکی باید توجه کنیم که تسهیل صادرات نباید به گونه‌ای باشد که مانع تقویت صدور کالاهای تولیدی ما و گسترش آنها در کشورهای هدف ما به‌ویژه کشورهای همسایه شود.

در حال حاضر تعرفه‌های به گونه‌ای تنظیم شده که برخی از کالاهایی که صادر می‌کنیم با توجه به مناسباتی با کشورها داریم باعث می شود که سود آن نصیب کشورهای دیگر شود مثل کشور عراق. این نحوه صادرات به صورتی نیست که بتواند ما را تقویت کند در جهت صادرات و جایگاه مناسب پیدا کردن به لحاظ به دست آوردن درآمد ارزی.

در مجموع باید صادرات مورد تشویق قرار بگیرد و به گونه‌ای باشد که بتوانیم جبران برخی از مشکلاتی که باعث گران شدن تولید شود می‌شود. از موارد بسیار مهمی که باید دقت کرد این است که دولت باید تشویق کنند کیفیت کالا و رقابت‌پذیرری آنها. باید تولیدکنندگان را تشویق کنیم به تحقیقات در زمینه اررتقاء کیفیت و کالاهایی که بتواند بازار جهان را تسخیر کند.

** روحانی در نقد سخنان میرسلیم:

مسئله صادرات مسئله بسیار مهمی است و این دولت افتخارش است که بازار صادرات را باز کرد با برجام بازار صادرات باز شد. پتروشیمی ما که در انبارها مانده بود نمی‌توانست صادر شود صادر شد. میعانات ما که روی آبها بود ماه ها و ماه ها صادر شد. نفت خامی که آقای میرسلیم اشاره کرد.

این صادرات نفت خام بر مبنای قوانین مجلس و سیاستهای کلی است. ما الان منبع مشترک داریم در پارس جنوبی علاوه بر گاز نفت هم داریم برای اولین بار ما شروع کردیم استخراج کردن نفت. می‌گویند شما این کار را نکنید و بگذارید قطری‌ها ببرند. ما در کارون داریم نفت استخراج می‌کنیم و باید تا 700 هزار بشکه افزایش یابد. قدرت اقتصاید ما به خاطر حضور ما در بازار نفت است یکی از افتخارات ما این است که در دیپلماسی نفتی در اوپک ما توانستیم حق خودمان و بازار خودمان را به دست بیاوریم بازار ما را عربستان برده بود ما پس گرفتیم از آنها در اوپک. همه کشورها نفتشان را کاهش داد جز ایران که نفت خودش را افزایش دادیم.

میعانات ما از این به بعد در پالایشگاه ستاره خلیج فارس پالایش خواهند شد. نیازی نیست که بعدا در سالهای بعد میعانات صادر کنیم.

** جهانگیری در نقد سخنان میرسلیم:

آقای میر سلیم اطلاعاتش در خصوص کشور خیلی ناقص است. فکر می‌کردم در مجمع تشخیص است اطلاعاتش بالاست. خام فروشی یکی از سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است. من فرمانده اقتصاد مقاومتی هستم. رهبری فرمودند که من با رهبری توافق کردم که شما در راس اقتصاد مقاومتی باشید.

ما در خام فروشی خیلی خوب عمل کردیم جلوگیری در حد اعلا صورت گرفته است. برای صادرات در دو دوره گذشته یعنی در دو سال گذشته طراز مثبت صادرات کالای ما نسبت به وارداتمان است. برای اولین بار در تاریخ ایران است که کالا ما می‌فرستیم کالایی که وارد می‌کنیم میزان صادرات ما نسبت به واردات ما بیشتر است. بنده به طور مرتب شورای عالی صادرات را تشکیل می‌دهم و تصمیم گرفته‌ایم که چطور از صادرات کالا حمایت کنیم.

هم قیمت ارز را مناسب نگه داشته‌ایم هم عوارض برای خام فروشی گذاشته‌ایم. خط اعتباری گذاشتیم برای کشورهایی که کالاهای ایران را می‌برند. صندوق توسعه ملی اعتبار گذاشته برای کشورهایی که از ایران خرید می‌کنند. یک بسته حمایتی کاملی تهیه کرده‌ایم که می‌توانیم از صادرات حمایت کنیم.

** رئیسی در نقد سخنان میرسلیم:

امروز اگر پالایشگاه‌هایی در استان‌های مختلف تشکیل شود هم با ارزش افزوده نفت به فروش می‌رود ولی متاسفانه اینگونه عمل نشده است. علی‌رغم تلاش‌هایی که صورت گرفته، ما امروز شاهدیم که آنچه باید انجام می‌شد انجام نشده است. نسبت به اینکه ما چه‌کار کنیم که وابستگی ما از نفت کم شود راهش این است که عمل شود نسبت به مالیات. دولت می‌خواهد مالیات بگیرد نسبت به تولیدکنندگان و کاسب‌ها نه نسبت به کسانی که فرار مالیاتی دارند.

چرا نسبت به این قضیه برخورد نمی‌شود؟ پرونده فساد در دولت به وفور تولید می‌شود اما می‌گویند دستگاه قضا کاری نمی‌کند. شما قاچاق کالا را کاملا می‌توانید جلوی آن را بگیرد ما معتقدیم که عزم و اراده جدی نیست برای جلوگیری کردن. مسئله مالیات را کاسبان و تولیدکنندگانی که کارگران آنها زیر 40 نفر هستند تولید آنها تعطیل شده است به دلیل مالیات بر ارزش افزوده منجر به تعطیلی شده است. 250 هزار واحد تولیدی از تولیدی به توزیعی تبدیل شده است. گویا دولت تبدیل شده است به تشکیل پرونده‌های فساد و از آن سو دستگاه قضایی متهم می‌شود.

** هاشمی طبا در نقد سخنان میرسلیم:

خوشحالم که بنده به مدت 3 سال از سال 68 تا 72 در آن موقع صادرات 400 هزار دلاری به 5 میلیارد دلار رسید. خوشحالم که صادرات ما به 45 میلیارد دلار رسیده که توسط موسسات مهندسی ما با ارزش افزوده تقریبا صد درصد ا

منبع: دانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۲۶۷۰۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تعریف دولتمردان برجام از خود به خاطر نابودی یک دهه فرصت رشد اقتصادی!

«برجام صرفاً یک مخدر بود که حواس مسئولین را از تحولات پرت کرد. برجام هویت دولت قبل است و به همین دلیل نمی‌خواهند شکست آن را بپذیرند. بدفهمی دولت روحانی از پدیده تحریم باعث از دست رفتن دهه۹۰ شد».

به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، اخیرا در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد به بیان نقاط ضعف و قوت دهه نود پرداخت و در حالی که بیان می‌کرد دهه نود، بدترین دهه مردم ایران بوده، به تعریف و تمجید درباره برجام پرداخت. در واکنش به این اظهارات، مسعود براتی کارشناس مسائل اقتصادی به رجانیوز گفت: برخی از صحبت‌های آقای جهانگیری درباره وضعیت اقتصادی و تحولات دهه ۹۰ قابل‌قبول و برخی تحلیل‌ها غیرواقعی هستند. دهه ۹۰ دهه گمشده اقتصاد ایران است، اما آقای جهانگیری به دلایل این گمشدگی اشاره نکردند. بر خلاف آن چیزی که مدنظر آقای جهانگیری است که برجام توانست شرایط اقتصادی جامعه را متحول کند، اتفاقاً نوع مواجهه دولت‌های یازدهم و دوازدهم در بحث تحریم‌ها و مسیری که انتخاب شد، یعنی مسیر مذاکره برای رفع تحریم‌ها، بدون شک اثر خیلی جدی در گم‌شدن دهه ۹۰ در اقتصاد ما داشته است.

آن چیزی که متأسفانه در دهه ۹۰ اتفاق افتاد، بدفهمی از پدیده تحریم، از نحوه کارکرد تحریم و از جایگاه تحریم در سیاست خارجی آمریکا و اهداف خصمانه‌ای بود که دولت آمریکا در قبال ایران دنبال کرد و برنامه‌هایی که علیه مردم ایران داشت. این بدفهمی سبب شد که راه اشتباهی انتخاب شود و این راه اشتباه باعث شد که ما دهه ۹۰ را برای رشد اقتصادی و استحکام اقتصادی از دست بدهیم. این نکته‌ای است که آقای جهانگیری اصلاً به آن اشاره نکرده است.

از طرفی ایشان در بحث اقتصادی برجام اغراق‌هایی هم کرده است. البته برجام آورده‌ها و نتایجی داشته، اما نه آن چیزی که به‌صورت اغراق گونه بیان شود. مهم‌ترین آورده برجام فروش فیزیکی نفت ایران و بازگشت سطح فروش نفت به قبل از تحریم‌ها بود که در سال‌های ۹۵ و ۹۶ اتفاق افتاد. نوع تعاملات اقتصادی خارجی ایران به‌گونه‌ای شد که کاملاً نسبت به بازگشت تحریم‌ها آسیب‌پذیر شد و لذا هر چند شاهد رشد نفتی خوب در سال ۹۵ بودیم، اما این رشد در سال ۹۶ رخ نداد، چون مهم‌ترین متغیر آن نفت بود و یک‌بار اتفاق افتاد و وقتی در سال ۹۷ با تحریم‌ها مواجه شدیم و خروج آمریکا از برجام اتفاق افتاد، دو سال پیاپی رشد منفی را تجربه کردیم که کل آن رشد مثبت را به محاق برد و در مجموع دهه ۹۰ برای ما دهه درجازدن محسوب می‌شود.

برجام نتوانست مشکلات ما را با دنیا رفع‌ و رجوع کند، بلکه صرفاً یک مسکن موقتی بود و بیشتر برای ما نقش مخدر را ایفا کرد و ما نسبت به روندهایی که برای ما تهدید بودند، چه در منطقه و چه در سطح جهان، بی‌توجه شدیم و حتی به توسعه زیرساخت‌های تحریم که در دولت اوباما و بعد ترامپ انجام شد؛ از جمله راه‌اندازی مرکز هدف‌گیری تأمین مالی تروریسم در منطقه خلیج‌فارس در کشور عربستان توجه نکردیم. قانون کاتسا که توسط کنگره آمریکا تصویب شد، برای ما امر مهمی تلقی نشد و به آن توجه نکردیم و ضرباتی هم که در سال‌های ۹۷ و ۹۸ بر ما وارد شدند، ماحصل همین بی‌توجهی‌ها بودند، لذا نه‌تنها مشکلی از ما حل نشد، بلکه ما را در یک خلسه و فضای ناهشیاری قرارداد که آسیب آن را دیدیم. این ادعا که برجام در جذب سرمایه‌گذاری خارجی موفق بوده، با آمارهای موجود تطابق ندارد. در سال‌های ۹۵ و ۹۶ که سال اجرای برجام است، روی کاغذ رشد سرمایه‌گذاری خارجی رخ ‌داده، اما در واقعیت طرح‌هایی که عملیاتی شدند و سرمایه‌های که به‌صورت واقعی وارد کشور شدند، اعداد بسیار کمی هستند که نشان می‌دهند سرمایه‌گذاران نتوانستند اعتماد کنند و ریسک تحریم‌ها کماکان برقرار بوده است؛ لذا در سال ۹۵ زیر ۲ میلیارد دلار تحقق سرمایه‌گذاری خارجی رخ‌ داده و در سال ۹۶ هم همین حدود بوده است؛ درصورتی‌که در دوره آقای رئیسی در سه سال اخیر اعداد بسیار قابل‌توجهی ثبت شده‌اند که در مسیر اجرا قرار دارند. برای مثال در سال ۱۴۰۲ مبلغ سرمایه‌گذاری طبق اعلام رسمی متولی امر ۵.۵ میلیارد دلار بوده است.

علت دفاع آقای جهانگیری از برجام این است که مهم‌ترین ایده دولت آقای روحانی مذاکره بود و نتیجه آن که برجام باشد، هویت آنها را می‌سازد. طبیعی است که از آن دفاع و طبیعتاً تمام تحلیل‌های خودشان را به این سمت معطوف کنند که برجام اتفاق مهمی بوده و تجویز فعلی‌شان هم برجام باشد. ناموفق بودن این مسیر و عدم توفیقاتش برای همه ایرانی‌ها شفاف و تثبیت شده است.